Soru: Muska Ve Nazarlık Takmak İslam’a Göre Şirk Midir?

Gürsel Gürbüz
Bu kimseler belayı kaldırmak ve faydaya ulaşabilmek adına onlar nazarlık, halka, ip ve muska benzeri nesneleri aracı kılmak suretiyle hastalık, bela ve musibet gibi zararı def ettiklerini ya da başarı, rızık ve nimetler gibi faydayı celp edebilecekleri düşüncesiyle mazereti olmayan bir cehalet ile maalesef Allah'a şirk/ortak koşmaktadırlar.
وَلَا تَدْعُ مِنْ دُونِ اللّٰهِ مَا لَا يَنْفَعُكَ وَلَا يَضُرُّكَۚ فَاِنْ فَعَلْتَ فَاِنَّكَ اِذًا مِنَ الظَّالِم۪ينَ
Allah’ı bırakıp da sana fayda ve zarar vermeyecek olan varlıklara dua etme! Şayet böyle yaparsan hiç kuşkusuz, zalimlerden/müşriklerden olursun. (Yûnus, 106)
Bu mesele hakkında Sünnette varid olmuş Temime ve Tevle gibi iki kavram vardır ki bunlar şirke sebep olan kavramlardır;
Temime: Nazardan korunmak için takılan ip, halka, halhal, mavi boncuk, ağaçlara asılan bez, at nalı ve kemik gibi türlerdir ve bunlar şirk’tir.
1- Kur’an’dan Deliller
وَلَا تَدْعُ مِنْ دُونِ اللّٰهِ مَا لَا يَنْفَعُكَ وَلَا يَضُرُّكَۚ فَاِنْ فَعَلْتَ فَاِنَّكَ اِذًا مِنَ الظَّالِم۪ينَ
Allah’ı bırakıp da sana fayda ve zarar vermeyecek olan varlıklara dua etme! Şayet böyle yaparsan hiç kuşkusuz, zalimlerden/müşriklerden olursun. (Yûnus, 106)
اِنَّ الَّذ۪ينَ تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللّٰهِ عِبَادٌ اَمْثَالُكُمْ فَادْعُوهُمْ فَلْيَسْتَج۪يبُوا لَكُمْ اِنْ كُنْتُمْ صَادِق۪ينَ 
Allah’ı bırakıp da kendilerine dua ettiğiniz varlıklar, sizin gibi (Allah’a) kuldurlar. Şayet doğruysanız, çağırın da çağrınıza karşılık versinler. (7/A'râf, 194)

وَإِن يَمْسَسْكَ اللَّهُ بِضُرٍّ فَلَا كَاشِفَ لَهُ إِلَّا هُوَ ۖ وَإِن يُرِدْكَ بِخَيْرٍ فَلَا رَادَّ لِفَضْلِهِۦ
“Allah sana bir zarar dokunduracak olursa, onu O’ndan başka giderici yoktur. Sana bir hayır murad ederse, O’nun lütfunu engelleyecek de yoktur.”
(Yûnus 10/107) 
Açıklama:
Zararı da, menfaati de sadece Allah verir ve kaldırır. Muska, nazarlık gibi şeylere güvenmek, Allah’a ortak koşmaktır.
2. Sünnetten Deliller;
من تعلق تميمة فقد اشرك
Kim temime/muska takarsa şirk koşmuş olur. (Ahmet bin Hanbel)
İbni Ebi hatim Huzeyfe'den şöyle rivayet etti; O hararetten korunmak için eline ip bağlayan bir adam gördü o ipi kesti ve kendisine şu ayeti okudu
وَمَا يُؤْمِنُ اَكْثَرُهُمْ بِاللّٰهِ اِلَّا وَهُمْ مُشْرِكُونَ
Onların birçoğu Allah’a şirk koşmadan iman etmezler. (Yûsuf, 106)
«من تعلق تميمة فقد أشرك
“Kim muska takarsa, şüphesiz şirk koşmuştur.” (Ahmed, Sahih: el-Albani)
إن الرقى والتمائم والتولة شرك
“Şüphesiz rukyeler (haram rukyeler), muskalar ve büyüler şirktir.”
(Ebû Dâvud, Sahih: el-Albani)
Açıklama:
Rasulullah ﷺ açıkça söylemiştir: Muska (تَمِيمَة), Nazarlık (عُوَذَات), Büyü ve benzeri şeyler şirktir.
3.  Selef Âlimlerinden Delil
İbn Mes’ûd (رضي الله عنه) şöyle der:
التمائم شرك
“Muskalar şirktir.” (Musannaf İbn Ebî Şeybe, 5/4)
Açıklama:
Sahabeler muskaları şirk saymıştır. Çünkü Allah’tan başkasına güvenmektir.
Muska veya nazarlık gibi şeylere inanmak, Allah’tan başka bir şeyin kendi başına koruyabileceğini kabul etmektir.
Oysa yaratılmış bir nesne (ip, demir, boncuk) kendi kendine kimseyi koruyamaz!
Koruma sadece Allah’ın izniyle olur.
Aklı olan bir insan, bir taş parçasının veya kağıdın kendisini kötülüklerden koruyacağını nasıl düşünebilir?
Allah’ın izni olmadan hiçbir nesne de koruma sağlayamaz.
Psikoloji araştırmaları gösteriyor ki:
İnsanlar nesnelere anlam yükledikçe, kendilerini güvende hissederler;
Ancak bu sadece bir inanç duygusudur, gerçek bir etkisi yoktur.
Bir nesne (boncuk, ip, taş vs.) doğal güçlere sahip değildir ancak Allah güvenmeleri anlam kazanır.
Muska ve nazarlık Allah’tan başkasına güvenmektir → Şirktir.
Kur’an ve Sünnet bunu kesin şekilde yasaklamıştır.
Selef âlimleri (sahabe ve tâbiîn) bunu açıkça şirk saymıştır.
Akıl ve mantıkla da bir eşyanın kendiliğinden koruma yapması imkansızdır.
İnsanı koruyan yalnızca Allah’tır. Örnek:
Birisi boynuna bir nazarlık takıyor ve diyor ki:
“Bu beni nazardan korur.”
Halbuki bu iplik, taş, metal parçası kendi başına bir şey yapamaz.
İnancı, sadece Allah’a güvenmek olmalıydı.
İşte bu inanç kayması, küçük şirkten başlayıp bazen büyük şirke kadar götürebilir.
﴿ قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ ﴾
“De ki: Sığınırım, sabahın Rabbine.” (Felak, 113/1)
Nazardan korunmak için muskalar değil, Allah’a dua ve sığınma lazımdır.