Küfre Götüren ve Götürmeyen Açısından Fısk ve Fasık Nedir? 

Fasık Sözlük Manası; İsyan etmek ya da belirli bir sınırı aşmak manasındadır. Bu kavram kur'an-ı Kerim'de Müslüman, hristiyan, yahudi, müşrikler ve aynı zamanda münafıklar için kullanılan bir kavramdır. Kurani bir kavram olarak fâsık Allah'a isyan eden, günah işleyen mümin için kullanılan fasıklık ve aynı zamanda küfür/şirk ve inkar anlamında kullanılan fasıklık vardır. Dolayısıyla fasık kavramı küfür ve şirk gibi dinden çıkarıcı ve dinden çıkarmayan özelliği olan bir kavramdır. 

Istılahta Fasık; Küfre düşürücü yönüyle Allah'a ortak koşmak Allah'ın hakkını tanımamak ve islam'dan yüz çevirmek iken islam'da Müslüman için fasık Allah'a isyan eden günaha düşmüş kimseler için kullanılan bir kavramdır. Bu kavramın Kur'an ayetlerinin siyak, sibak ve ayetlerdeki karinelerden çok net bir şekilde kimin için kullanıldığı anlaşılır.

 

Fısk Büyük ve Küçük Kısımlara Ayrılır Ve Bu Üç Şekilde Görülür. 

Alimlerimiz fıskın hem kalp, hem dil ve hem de amelde olabileceğini söylemişlerdir.

 

1- Kalbin Fıskı İkiye Ayrılır.

a) Kalbin Büyük Fıskı; İslam akidesi ile ilgili kalpde olan tereddüt, şüphe, inkar ve düşmanlık bu küfür olan kısımdır. Bu kısım mutlak küfürdür.

b) Kalbin Küçük Fıskı; İslama iman etmekle beraber kalbinde taşıdığı haset, müslümana karşı bazı nedenlerden dolayı kin, nefret ve hoşnutsuzluktur. Bu Günah olan kısımdır.

 

2- Sözün Fıskı İkiye Ayrılır.

a) Sözün Büyük Fıskı; Allaha, islama, Rasulullaha ve kitaba Sövmek, yalanlamak, alay etmek ve tahkir etmek gibi, bu tür küfür olan fısktır.

 b) Sözün Küçük Fıskı; Müslüman olan kimsenin yalan söylemesi, kötü konuşması, dedikodu ve giybet etmek gibi sözle yapılan günahlardır.

 

3- Amelin Fıskı İkiye ayrılır.

a) Ameli Büyük Fısk; Kur’anı pis yerlere atmak, ideolojik dinlerle amel etmek,  küfre ve şirke yardım etmek gibi yapılan şeyler küfür olan amellerdir.

b) Ameli Küçük Fısk; Müslümanın helal görmediği sürece yaptıkları günahlar Kumar, zina, icki, aldatma ve hırsızlık gibi.

 

 Büyük Fısk ve Küçük Fısk

Büyük Fısk dinden çıkaran bir durumdur. Şirk ve küfürün konusudur. Yahudi, hristiyan, münafık ve Müşriklerin özelliğidir. 

مَنْ كَفَرَ بَعْدَ ذٰلِكَ فَاُو۬لٰٓئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ 

 Kim de bundan sonra kâfir olursa işte bunlar, fasıkların ta kendileridir! (Nûr, 55)

Küçük Fısk; İslamın dairesinde Allah'a isyan eden günah işleyen kimseleri kast edilir. Örnek;

يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُٓوا اِنْ جَٓاءَكُمْ فَاسِقٌ بِنَبَاٍ فَتَبَيَّنُٓوا اَنْ تُص۪يبُوا قَوْمًا بِجَهَالَةٍ فَتُصْبِحُوا عَلٰى مَا فَعَلْتُمْ نَادِم۪ينَ 

Ey iman edenler! Fasık biri size bir haber getirdiğinde, onu (iyice araştırıp doğru olup olmadığını) açıklığa kavuşturun. Ta ki bilmeden bir topluluğa zarar verip yaptığınıza pişman olmayasınız. (Hucurât, 6)

Dolayısıyla büyük fasık kafir, münafık ve müşrik olan kimseler içindir. Ama İslam'ın dairesinde olan fasıklara gelince onlar küfre değil masiyet işlediklerinden dolayı günahkar olurlar.

 

Gürsel Gürbüz